Rower elektryczny to jednoślad z napędem elektrycznym przeznaczony do jazdy rekreacyjnej, miejskiej. Rower elektryczny ma wbudowany ładowalny akumulator (np. litowo-jonowy przymocowany do ramy rowerowej) oraz silnik elektryczny zamontowany albo na piaście koła, albo w mechanizmie korbowym, uruchamiany podczas pedałowania.
Dzięki temu wspomaganiu rower elektryczny wymaga o wiele mniejszego nakładu pracy rowerzysty, odciąża mięśnie i pozwala na przejechanie większej odległości w krótszym czasie i mniejszym kosztem energii.
Rower elektryczny - dla kogo?
Rower elektryczny jest przeznaczony przede wszystkim dla osób, które nie mogą ze względów zdrowotnych podejmować takiego wysiłku fizycznego, jakim jest jazda na klasycznym rowerze miejskim, lub po okresie choroby, rekonwalescencji, kontuzji itp. powoli wracają do zdrowia i chcą zacząć powoli odbudowywać kondycję. Ponieważ rower elektryczny znacznie odciąża mięśnie, jest dobry dla osób mających problemy z wydolnością czy ze stawami.
Jednak na rowerach elektrycznych jeżdżą także osoby, które nie mają problemów zdrowotnych uniemożliwiających jazdę na klasycznym rowerze miejskim, jednak cenią sobie wygodę, na przykład nie chcą się zanadto zmęczyć i spocić podczas jazdy na rowerze do pracy.
Rower elektryczny - opinie
W środowisku rowerowym istnieją skrajne opinie na temat rowerów elektrycznych. Rowerowi konserwatyści uważają, że rower elektryczny jest rowerem dla leniwych. Inni mówią, że rower elektryczny nigdy nie zastąpi roweru miejskiego czy turystycznego, a posiadacze rowerów MTB tylko kręcą głową na informację o braku przerzutek w rowerze elektrycznym. Tanim rowerom elektrycznym jest zarzucana możliwość przejechania tylko krótkiego dystansu na naładowanym akumulatorze - tylko od ok. 20 do 40 km, dopiero drogie rowery elektryczne pozwalają na przejechanie nawet do 80 km po naładowaniu do pełna pojemnego akumulatora litowo-jonowego.
Rower elektryczny - wady
- Po wyładowaniu się akumulatora rower elektryczny trzeba napędzać tak samo jak każdy inny zwykły rower - tylko siłą mięśni. Nie jest to jednak takie proste, bo rower elektryczny waży ok. 25 kg bez żadnego dodatkowego obciążenia. Tanie rowery elektryczne za 2000-3000 zł osiągają wagę nawet do 35 kg! Jeżeli ktoś na co dzień jeździ na rowerze elektrycznym i poza tym nie podejmuje żadnych innych aktywności fizycznych, jazda na tak ciężkim jednośladzie może być wyczerpującym wyzwaniem - zwłaszcza pod górkę, na nierównościach, wobec przeszkód itp.
- Czas ładowania roweru elektrycznego może trwać dłużej niż sama jazda na rowerze elektrycznym. Dla przykładu: czas ładowania akumulatora kwasowo-ołowiowego wynosi około 6 godzin, a maksymalny dystans, jaki można przebyć na jednym naładowaniu, ok. 40 km.
- Waga roweru elektrycznego. Jak już wspomnieliśmy, rowery elektryczne ważą minimum 20 kg, a tanie rowery elektryczne z ciężkim akumulatorem i silnikiem, stalową ramą rowerową - nawet powyżej 30 kg bez żadnego dodatkowego balastu. Rower elektryczny może zatem sprawiać problem, kiedy niespodziewanie akumulator się wyczerpie i nie jest możliwe jego ładowanie podczas jazdy, albo kiedy jest konieczne jego wniesienie na np. IV piętro w bloku bez windy.
- Ograniczona żywotność akumulatora. Żywotność akumulatora zależy od jego rodzaju. Najtrwalsze są akumulatory litowo-jonowe, wytrzymujące nawet ok. 1000 cykli ładowania, najgorsze - akumulatory żelowe i kwasowo-ołowiowe. Akumulator w rowerze elektrycznym wymaga prędzej czy później wymiany, a także regularnego ładowania, aby móc przejechać na rowerze elektrycznym co najmniej 20 km. Gorsze akumulatory są także cięższe od akumulatorów litowo-jonowych.
- Cena roweru elektrycznego. O ile dobry rower miejski do jazdy po utwardzonej nawierzchni można kupić za 1500 zł, o tyle na dobry rower elektryczny do jazdy po mieście trzeba wydać minimum 3000 zł, a najlepiej, aby w tej cenie był dostępny katalogowo droższy rower objęty promocją. Tańsze rowery elektryczne są za ciężkie, mają słabej jakości akumulatory (np. żelowe) i silniki.
Rower elektryczny - zalety
- Rower elektryczny umożliwia przejechanie większego dystansu w krótszym czasie i mniejszym nakładem pracy mięśni dzięki wspomaganiu silnika.
- Pokonywanie wzniesień i długa jazda na rowerze elektrycznym pod górkę jest łatwiejsza niż na tradycyjnym rowerze górskim dzięki wspomaganiu nóg przez silnik.
- Jazda na rowerze elektrycznym męczy mniej w porównaniu do jazdy na rowerze miejskim. Jeżeli jednoślad to czyjś jedyny środek lokomocji na co dzień, a po dojechaniu do pracy nie ma możliwości wzięcia szybkiego prysznica, rower elektryczny jest dobrą opcją.
Maksymalna prędkość, jaką można rozwinąć na rowerze elektrycznym, to 25 km/h - wynika to z ograniczeń prawnych. Czy to wada roweru elektrycznego, czy zaleta? Dla niektórych z pewnością zaleta, jeżeli nie są w stanie utrzymać takiej prędkości na tradycyjnym rowerze przez dłuższy czas. Maksymalna prędkość okazuje się wadą, jeżeli chcielibyśmy ją przekroczyć - wówczas już nie możemy liczyć na pomoc silnika, który działa tylko do prędkości 25 km/h. Jednak jak pokazuje praktyka i relacje rowerzystów, bywa, że ta teoria rozmija się z prawdą - czasami jest możliwe osiągnięcie większej prędkości ze wspomaganiem silnika.
Rower elektryczny - jazda w deszczu i zimą
Warto też wiedzieć, że na rowerze elektrycznym można jeździć także podczas deszczu czy opadów śniegu. Rzekoma awaria silnika roweru elektrycznego wskutek nawet minimalnego deszczu to mit. Trzeba jednak pamiętać o zakresie temperatur, w jakich poprawnie pracuje akumulator roweru elektrycznego - może to być na przykład skala od -10°C do 40°C. Nie należy wystawiać go ani na zbyt niskie temperatury, ani nie narażać na przegrzanie, ponieważ wtedy akumulator może przestać działać i będziemy musieli polegać tylko na sile nóg.
Rower elektryczny - jaki akumulator?
Najlepszy akumulator do roweru elektrycznego to akumulator litowo-jonowy. Jest najbardziej pojemny, wydajny i lekki w stosunku do innych akumulatorów do rowerów. O ile tanie akumulatory umożliwiają przejechanie 20-30 km bez ładowania, o tyle akumulator jonowo-litowy naładowany do pełna pozwoli Ci przejechać nawet do 100 km. Pracuje w dużym zakresie temperatur, dlatego jesienią i zimą nie trzeba rezygnować z jazdy na rowerze elektrycznym, o ile temperatura nie jest niższa od zakresu, w jakim pracuje akumulator, np. niższa niż dozwolone dla danego modelu roweru -15°C.
Najgorszy wybór to akumulator żelowy do roweru elektrycznego - jest ciężki, mało pojemny, mało odporny na wstrząsy i nieopłacalny. Niestety jest spotykany w najtańszych rowerach elektrycznych. Ponadto pracuje w mniejszym zakresie temperatur w porównaniu do akumulatora litowo-jonowego i jest mniej żywotny, czyli wytrzyma mniej cykli rozładowań i ładowań do pełna. Jego wadą jest także ograniczenie maksymalnej długości do przejechania na pełnym naładowaniu - zapomnij o nawet 80 km, które jest w stanie przetrwać akumulator litowo-jonowy.
Pozostałe rodzaje akumulatorów do rowerów elektrycznych to:
- akumulatory litowo-polimerowe,
- akumulatory niklowo-kadmowe,
- akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe.
Te akumulatory mają mniejszą odporność na wstrząsy w porównaniu do akumulatorów litowo-jonowych, poza tym w trakcie użytkowania może się zmniejszać ich pojemność. Jest to tzw. efekt pamięci akumulatora, który sprawia, że teoretycznie akumulator wydaje się być naładowany do pełna, ale praktycznie zapewnia krótszy czas pracy bez ładowania. Dzieje się tak, jeżeli użytkownik wyładowuje akumulator w rowerze elektrycznym do zera, ale ładuje go do poziomu na przykład tylko 70%. Co prawda akumulator litowo-jonowy z czasem też traci na pojemności, ale może ją utrzymywać na poziomie 80-90% pierwotnej pojemności po nawet 1000 cyklach ładowań.
Rower elektryczny - jak dobrać?
Aby dobrać rower elektryczny, musisz wiedzieć, jaki jest dla Ciebie właściwy rozmiar ramy rowerowej. Dopasowanie rozmiaru ramy rowerowej nie jest trudne - robi się to tak samo, jak przed zakupem każdego innego roweru. Aby dobrać rozmiar roweru elektrycznego, musisz zmierzyć długość swojej nogi od krocza do śródstopia. Następnie wynik w centymetrach mnożysz przez 0,63 w przypadku roweru elektrycznego przeznaczonego do jazdy miejskiej i rekreacyjnej (turystycznej) i razy 0,57 w przypadku roweru elektrycznego do jazdy górskiej.
Rozmiary ram podane są zwykle w calach, wynik musisz więc podzielić przez 2,54, aby otrzymać właściwy rozmiar ramy. Jeżeli Twój wynik znajduje się pomiędzy dwoma wymiarami ramy, przed zakupem roweru elektrycznego najlepiej byłoby go przymierzyć w sklepie rowerowym, aby uniknąć kłopotów ze zwrotem i oczekiwaniem na środki pieniężne.
Silnik w rowerze elektrycznym
Silnik w rowerze elektrycznym może być zamontowany przy korbie roweru, w przedniej piaście koła lub tylnej. Najpopularniejsze rozwiązania w rowerach elektrycznych to montaż silnika przy korbie roweru oraz w przedniej części jednośladu.
Jeżeli chodzi o rodzaj silnika do roweru elektrycznego, najczęściej stosowane są tzw. silniki bezszczotkowe, które są oszczędne względem zużywania energii i mało awaryjne, jednakże są droższe od silników szczotkowych. Silniki szczotkowe są bardziej awaryjne, głośniejsze niż silniki bezszczotkowe i bardziej podatne na trudne warunki pogodowe. Teoretycznie - to oszczędność, ale w praktyce są nieopłacalne.
Rower elektryczny - kiedy kupić?
Na rower elektryczny trzeba przeznaczyć minimum 3000-3500 zł, aby jazda na nim miała rzeczywiście sens, a jego najważniejsze części, bez których wspomaganie mięśni nóg rowerzysty by nie istniało, czyli silnik i akumulator, były jak najmniej awaryjne i bardzo dobrej jakości. Pierwszy warunek to zatem posiadanie właściwego budżetu na rower elektryczny, aby nie kupić kota w worku i jednośladu, który już po pierwszej przejażdżce okaże się być utrapieniem i pieniędzmi wydanymi w błoto.
Po drugie - przeanalizuj, po co Ci właściwie rower elektryczny. Odpowiedz sobie na pytanie: czy masz stałe problemy ze zdrowiem, uniemożliwiające Ci jazdę na klasycznym rowerze miejskim albo turystycznym, czy to tylko kwestia słabej kondycji wynikającej z braku ruchu? Czy od domu do pracy, szkoły lub uczelni dzieli Cię 5 km czy 30 km? Czy jazda na klasycznym rowerze przed pracą jest dla Ciebie niemożliwa ze względu na brak możliwości odświeżenia się po dotarciu na miejsce?
Rower elektryczny jest bardzo wygodnym, lecz drogim udogodnieniem i ma pewne ograniczenia. Jeżeli nie masz przeciwwskazań zdrowotnych do jazdy na tradycyjnym rowerze, chcesz pracować nad kondycją i nie wykluczasz długiej wycieczki w góry, lepszym rozwiązaniem może być np. klasyczny rower górski.
